Abbasi Şairi Ebû Firâs’ın Şiirlerinde Hikmet

İnsanların kişisel özellikleri olduğu gibi toplumların da kültür denilen kendilerine özgü değer yargıları ve alışkanlıkları vardır. Kültür, geçmişin yükünü taşır gelecek kuşaklara gebe olur. Arapların, kendi kültürlerini bir kuşaktan diğerine aktarmak için başvurdukları en güçlü vasıta şiirleridir. İslam öncesi dönemden bugünlere kadar Arapların savaşlarda gösterdikleri kahramanlıklar, övgüye layık gördükleri kişiler, korunması özen ahlaki değerler, ölen kişiye yakılan ağıtlar, sevgili söylenebilecek güzel sözler vb. pek çok kültürel birikim şiir yoluyla aktarılmıştır. Bu itibarla, birikimin hazinesi yahut arşivi olması bakımından divanı haline gelmiştir. Onların kaydıyla nesilden nesle aktararak muhafaza etmek istedikleri değerlerden birisi de hikmetli sözlerdir. Gözlemlerini hayat tecrübelerini çoğu zaman ikna edici teşbihlerle tek beyitte ifade Arap şiirinde sanatsal gelenektir. Kasidenin garaz teması mersiye, methiye hatta gazel olsa ara serpiştirmek şiire bilgece tecrübesiyle hatime vermek estetik ölçü olarak kabul edilmiştir. çalışmada Abbasi dönemi şairlerinden Ebû Firâs’ın (ö. 357/968) işbu hikmet içerikli şiirleri muhteva edebî sanatlar açısından incelenmiştir. Çoğunluğunu methiyelerin oluşturduğu divanından seçilen beyitlerinde şairin ne denli üslup sahibi tartışılmıştır.